Beberapa bulan sebelumnya, saintis berjaya menghasilkan antena terkecil di dunia dengan menggunakan DNA. Tidak seperti antena yang lebih besar digunakan untuk memancarkan gelombang radio, antena ini bertujuan untuk menyingkap rahsia protein yang sentiasa berubah-ubah.

DNA menjadi pilihan kerana ia 20,000 kali ganda lebih kecil daripada rambut manusia. Selain itu, ia juga mempunyai ciri pendarfluor – isyarat cahaya untuk merekod dan melaporkan kembali maklumat. Isyarat cahaya ini boleh digunakan untuk mengkaji pergerakan dan perubahan protein mengikut masa sebenar.

Protein merupakan molekul yang besar dan rumit yang menjalankan semua tugas penting dalam badan. Ini termasuk menyokong sistem imuniti badan dan mengawalselia fungsi organ.

Tetapi apabila ia menjalankan tugas-tugasnya tanpa berlengah, ia mengalami pelbagai perubahan dari segi struktur – berubah dari satu bentuk kepada satu bentuk yang lain. Proses rumit ini dikenali sebagai proses dinamik protein. Dan saintis masih tidak mempunyai alat terbaik untuk mengukur proses ini.

Justeru, menerusi antena DNA ini, ia dapat membantu saintis mengetahui proses dan bentuk protein. Dan di sinilah kelebihan antena DNA terserlah iaitu menangkap bentuk protein yang bersifat jangka pendek. Antena yang dihasilkan oleh Universiti Montreal, Kanada ini dilihat boleh digunakan untuk pelbagai jenis aplikasi lain dan bersifat serba guna.

Salah satu aplikasi berpotensi untuk antena DNA ialah mengesan sejenis enzim iaitu enzim fosfatase beralkali. Menurut ahli kimia Universiti Montreal, Scott Harroun, enzim ini banyak dikesan dalam pelbagai penyakit termasuk pelbagai jenis kanser dan radang usus. Pengesanan enzim ini dibuat oleh antena DNA sambil dibantu oleh campuran ubat dan molekul biologi.

Bagi penulis kajian Alexis Vallee-Belisle, kewujudan antena DNA dilihat banyak membantu makmal-makmal di seluruh dunia. Ini kerana kebanyakan makmal menggunakan spektrofluorometer sekaligus membenarkan antena nano ini digunakan untuk mengkaji protein yang dijadikan sebagai fokus kajian. Ini termasuk mengenalpasti jenis terbaru dadah atau batu asas kepada pembangunan teknologi nano seterusnya.

Ketika ini, pasukan saintis Universiti Montreal berhasrat menubuhkan sebuah syarikat baru bagi mengkomersialkan antena DNA. Mereka berharap teknologi ini dapat dimanfaatkan oleh firma-firma lain sama ada firma farmaseutikal atau pasukan penyelidikan saintifik lain.

DNA amat popular sebagai blok binaan untuk pelbagai aplikasi baik dalam bidang saintifik mahupun teknologi. Ini disebabkan kandungan kimia DNA yang mudah untuk diprogramkan dan senang digunakan bila ia siap diprogramkan. Sebelum ini, ia turut dicadang sebagai tempat simpanan data.

Nota kaki

pendarfluor – pancaran sinaran daripada atom atau molekul yang terkena sinaran lain atau yang dibedil dengan zarah seperti elektron.

spektrofluorometer – alat yang mengukur ciri pendarfluor sesetengah bahan dalam sesebuah sampel bagi mengenalpasti kepekatan dan bahan kimia yang terkandung dalamnya.

RUJUKAN

Nield, D. (2022, 12 Januari). Scientists Built The World’s Tiniest Antenna, And It’s Made Out of DNA. Science Alert.

Sumber gambar: Caitlin Mooney