Baru-baru ini, seorang pembikin filem Jepun mengejutkan penonton festival filem Cannes menerusi subjek filem terbarunya yang dianggap menakutkan. Filem Plan 75 arahan Chie Hayakawa mungkin bersifat fiksyen. Tetapi ia juga merupakan pantulan isu yang menghantui Jepun hari ini: isu populasi warga emasnya.

Jepun mungkin berstatus negara maju tetapi ia berdepan masalah memenuhi keperluan populasi warga emasnya yang semakin bertambah. 30% populasinya hari ini berusia melebihi 65 tahun dengan majoritinya terdiri daripada kaum Hawa. Dijangkakan kadar pertumbuhan segmen populasi ini akan bertambah untuk dekad-dekad seterusnya – berita buruk bagi negara yang berdepan kadar kelahiran bayi yang rendah.

Jadi, mengapa filem Plan 75 dianggap kontroversi? Ini kerana menerusi filem ini, versi alternatif kerajaan negara itu memberi pilihan kepada warganya yang berusia 75 tahun ke atas dan digalakkan menerima idea eutanasia secara percuma. Sebagai balasan, mereka akan diberi sejumlah wang yang banya dengan wang tersebut boleh dibelanjakan mengikut kemahuan mereka. Walaupun Plan 75 dianggap kontroversi, ia diterima penduduk dalam filem tersebut atas alasan ia berasaskan sejarah Jepun yang dibina atas dasar pengorbanan.

Tiga watak yang menjadi teras filem ini. Pertama, Michi (Chieko Baisho), seorang pekerja hotel berusia 78 tahun yang mendapat kegembiraan untuk semua benda kecil sebelum diberhentikan. Kedua, Hiromu (Hayato Isomura), seorang ejen Plan 75 yang tersedar selepas diminta menghubungi bapa saudaranya yang telah lanjut usia. Akhir sekali, Maria (Stefanie Arianna Akashi), seorang ejen Plan 75 yang menyertai organisasi itu atas sebab kesusahan hidup.

Dalam temubualnya bersama agensi berita AFP, kerajaan dalam filem tersebut menggambarkan Plan 75 sebagai pelan yang bersifat pragmatik dan menunjukkan sisi baik mereka. Tetapi Hayakawa menambah, realitinya ia satu pelan yang menakutkan. Apa yang lebih membimbangkan pengarah filem Ten Years Japan itu ialah ada warga emas Jepun bersedia melakukannya sekiranya Plan 75 wujud di dunia nyata.

Satu lagi sisi filem yang difahami Hayakawa ialah kebencian orang muda terhadap golongan warga emas. Ini kerana mereka (generasi muda) bekerja bersungguh-sungguh untuk menjaga dan memenuhi keperluan kelompok berkenaan. Tetapi apabila mereka berada pada tahap usia sedemikian, mereka bimbang tiada lagi orang yang dapat menjaga mereka.

Dan ini membuatkan Hayakawa bimbang sekiranya solusi lebih radikal dicadangkan bagi mengatasi permasalahan yang timbul ketika ini. Benar, Plan 75 atau persis dengannya seperti The Purge wujud di dunia fiksyen. Tetapi jika semua kaedah konvensional tidak berkesan, kaedah fiksyen mungkin menjadi pilihan.

Kemunculan filem Plan 75 tidak lama selepas ciapan jutawan terkenal Elon Musk berkenaan kejatuhan kadar kelahiran Jepun mengundang kontroversi. Ada yang menyifatkan CEO Tesla itu mempunyai terlalu banyak masa untuk membuat komen sedemikian. Tetapi ada juga yang melihat komen beliau sebagai relevan dengan kemerosotan populasi Jepun semakin menjadi-jadi.

Pada tahun lepas sahaja, Jepun merekodkan pengurangan populasi sebanyak 644,000 orang. Angka tersebut merupakan angka pengurangan populasi paling tinggi pernah direkodkan Negara Matahari Terbit itu dengan kemerosotan kini memasuki tahun ke-11.

Statistik ini turut menunjukkan inisiatif Jepun dalam mengatasi isu kemerosotan populasi mereka masih belum berhasil. Antara faktor yang menyumbang kepada kemerosotan kelahiran ialah kos membesarkan anak yang tinggi, waktu kerja yang panjang dan tiada sokongan penjagaan anak buat ibu bapa yang bekerja. Sekiranya kemerosotan ini berterusan, Plan 75 yang dianggap fiksyen ketika ini boleh saja menjadi realiti pahit yang perlu dihadapi Jepun pada masa hadapan.

RUJUKAN

AFP. (2022, 22 Mei). Kill Japan’s elderly? Cannes film probes chilling idea.

Samson, C. (2022, 24 Mei). Japanese film that imagines killing seniors as solution to aging population problem breaks Cannes. Yahoo News.

McCurry, J. (2022, 9 Mei). Elon Musk tweet sparks debate in Japan on falling birthrate. The Guardian.