Beberapa minggu sudah berlalu sejak negara dikejutkan dengan tr4gedi yang menimpa keluarga Mowgli Malaysia. Namun topik ini masih menjadi perbualan di media sosial.

Mereka kehilangan 56 ekor kerbau angkara peny4kit dinamakan hawar berd4rah, yang asalnya dijangka angkara khi4nat. Bagi Khamis Jusoh, kesihatan baki kerbaunya harus dijaga.

S3r4ngan peny4kit ini telah menjejaskan rancangannya untuk mempunyai sistem jenis fidlot, tetapi beliau sekurang-kurangnya berjaya membina pagar bagi memastikan kerbau-kerbaunya dikuarantin (The Star, 2020).

Mungkin ada yang tertanya-tanya – kalau lembu sudah jatuh s4kit, kenapa tidak s3mb3lih saja?

Sebenarnya daging haiwan ternakan yang dij4ngkiti tidak digalakkan makan kerana boleh menjadi sumber kepada j4ngkitan lain (Rahayu, 2020).

Peny4kit ini tidak boleh menj4ngkiti manusia – tetapi semasa proses peny3mbelihan, banyak langkah-langkah perlu diambil. Contohnya, d4r4h haiwan tidak boleh terkena haiwan lain.

Daging dan organ terj4ngkiti juga akan kelihatan berbintik bagaikan radang. Jadi memang tidak digalakkan s3mb3lih haiwan-haiwan terj4ngkiti.

Mengenai Peny4kit Ini

“Peny4kit h4war berd4r4h” menggambarkan suatu peny4kit tunggal. Tetapi hakikatnya, h4emorrhagic s3pticemia (HS) ini menurut sistem Carter-Heddleston mempunyai beberapa jenis: Serotype B:2 Asia dan Serotype E:2 Afrika.

Kalau dari segi sistem Namioka-Carter, jenis-jenis tersebut ialah Serotype 6:B dan Serotype 6:E.

Bukan kerbau saja yang boleh tumbang kerana j4ngkitan HS. Untuk pengetahuan semua, jenis kumpulan B boleh meny3rang ternakan-ternakan lain seperti kambing, keldai, kuda, lembu dan unta, juga babi.

Haiwan bukan ternakan seperti gajah pun boleh dij4ngkiti HS. Serotype B:1 dan B:3 pula didapati meny3rang rusa (antelope) dan elk. Manakala Serotype B:4 didapati dalam kerbau Amerika (bison).

Kumpulan E pernah dilaporkan meny3rang negara-negara Afrika seperti Cameroon, CAR, Guinea, Mali, Nigeria dan banyak lagi. Negara-negara Asia tidak terkecuali daripada Kumpulan E.

Kedua-dua kumpulan ini menj4ngkiti haiwan melalui pernafasan dan pemakanan. Kadar kem4tian selalu tinggi di mana HS meny3r4ng, boleh membvnvh semua jika rawatan lambat diberikan.

Simptom Peny4kit

Setiap j4ngkitan kuman mempunyai satu tempoh masa dinamakan incubation period. COVID-19 pun sama iaitu 14 hari. Tempoh menunggu bagi HS pula berbeza mengikut punca j4ngkitan:

• Melalui kulit – 12 hingga 14 jam.
• Melalui mulut – 30 jam
• Pendedahan semulajadi – 46 hingga 80 jam

Banyak perkara memainkan peranan yang boleh mengubahkan tempoh klinikal sesuatu j4ngkitan. Saintis yang menjalankan eksperimen j4ngkitan melalui kulit mendapati haiwan menunjukkan simptom hanya dalam beberapa jam selepas dij4ngkiti.

Manakala bagi eksperimen melalui mulut, simptom boleh saja muncul dua hingga lima hari kemudian.

Selalunya simptom-simptom yang didapati ada pada haiwan terj4ngkiti adalah seperti berikut:

Fasa Satu :

• Suhu badan melebihi 40°C (suhu normal antara 38.5°C hingga 39.5°C).
• Hilang selera makan.

Fasa Dua

• Kadar pernafasan meningkat (40 hingga 50 seminit).
• Selsema.
• Air liur mencurah.

Fasa Tiga

• Masalah pernafasan sangat teruk
• Sepsis kerana bakteria terlalu banyak dalam d4rah.

Saintis juga telah menjalankan b3dah siasat untuk mengenalpasti kadar ker0sakan dalaman. Bahagian rahang (submandibular) dan dada (brisket) paling banyak mempunyai luk4 j4ngkitan.

Paru-paru juga didapati bermasalah. Lebih lama haiwan s3ngs4ra akibat HS, lebih teruklah tahap kec3deraan dalaman. Didapati haiwan yang m4ti selepas 72 jam menunjukkan simptom mempunyai lvk4 dalaman sangat p4r4h.

Pencegahan

Pengusaha-pengusaha ternakan digalakkan bekerjasama ssupaya mendapatkan suntikan vaksin yang boleh mencegah peny4kit HS.

Di Malaysia, suntikan ini percuma yang malangnya menurut Exco Pertanian Terengganu ada sikap tidak ambil peduli (Bernama, 2020).

Tanpa vaksin, apa-apa pun boleh berlaku pada haiwan ternakan.

RUJUKAN:

Bernama. (2020). Vaksin halang hawar berd4rah percuma, hanya perlu kerjasama penternak, Malaysiakini – https://www.malaysiakini.com/news/542660

Rahayu, M. (2020). H4war berd4rah: Daging boleh dimakan tetapi tidak digalakkan, Sinar Harian – https://www.sinarharian.com.my/article/101133/BERITA/Nasional/H4war-berd4rah-Daging-boleh-dimakan-tapi-tidak-digalakkan

The Star. (2020). Finding the strength to go on. –  https://www.thestar.com.my/news/nation/2020/09/22/finding-the-strength-to-go-on