Semua orang mesti tertanya-tanya tentang cara hidup semut yang tidak boleh dikatakan sebuah spesis pun. Semut memang sangat luas definisinya. Ia bukan berpecah antara merah dan hitam.

Malah terdapat juga semut berwarna hijau dan metalik. Di Amerika Syarikat saja, saintis menganggarkan terdapat 1,000 spesis semut yang berlainan.

Senang kata, semut merupakan sebuah Keluarga yang berpecah banyak saudara-mara (Sub-Keluarga).

Banyak Sub-Keluarga semut sudahpun pupus. Titanomyrma Gigantea mempunyai saiz antara 3 hingga 6 sm, dengan lebar sayap sebesar 15 sm. Spesis ini hidup di Amerika Syarikat 49.5 juta tahun dahulu.

Walaupun banyak yang sudah pupus, semut masih lagi mendominasi dunia ini dengan jumlah dianggarkan mencecah 22,000 spesis.

Ditatang Bagaikan Minyak

Kehidupan seekor semut bermula dari telur. Faktor persenyawaan memainkan peranan dalam menentukan jantina. Jika telur disenyawakan, maka semut itu betina. Dari telur, semut memasuki fasa larval yang agak rumit.

Mereka tidak dapat bergerak dan mesti disuap melalui proses muntahan bernama trofalaksis.

Hanya kemudian baru semut dalam bentuk larval boleh diberikan makanan pepejal seperti telur semut (yang bertujuan untuk zat), cebisan m4ngsa dan biji (Hölldobler & Wilson, 1990).

Kulit telur kemudian bertukar menjadi pupa pula, ibaratkan mengeramkan semut.

Daripada larval hingga pupa, telur semut sentiasa dipindahkan ke bilik lain untuk mengekalkan suhu paling sesuai.

Setelah selesai proses ini, semut pun menetas sebagai dewasa.

Semut Berkasta

Penjagaan telur ini diamanahkan kepada semut pekerja yang juga mencari makanan. Kasta semut sebenarnya ditentukan semasa telur lagi, iaitu janin yang diberikan zat tertentu akan menjadi fungsi tertentu.

Kerana semua telur keluar daripada ratu yang sama. Semut jantan bersayap (dron) keluar dari pupa kadangkalanya bersama semut betina juga.

Semut yang baru menetas meluangkan beberapa hari menjaga ratu dan telur-telur lain. Kemudian semut belajar pengurusan sarang seperti mengorek tanah atau membersihkan ruang laluan.

Selesai peringkat ini, semut berkenaan perlu melindungi sarang (dan keluar mencari makanan).

Ini merupakan tindak balas semulajadi, kerana alam luar sarang sangat mencabar yang mungkin boleh membvnuh semut jika terlalu muda. Namun bukan semua semut yang akan keluar mencari makanan.

Banyak semut jantan mengawan dengan ratu (mereka m4ti selepas mengawan). Ratu kemudian mengeluarkan telur dalam jumlah ribuan untuk memastikan kemandirian sarang.

Pekerja pula mandul, kerana tugasan mereka hanya untuk menjaga sarang.

Semut-semut yang sudah tua pula menghabiskan sisa hidup dalam ruangan penyimpanan makanan. Tugas mereka adalah untuk memastikan makanan selamat dimakan.

Mereka akan makan dulu (memastikan makanan tidak bertoksik) sebelum muntahkan semula (trofalaksis) supaya ratu dan telur terpelihara daripada r4cun (Vegas, 2010).

Semua ini merupakan sebahagian daripada banyak usaha untuk mengekalkan keselamatan sarang.

Para ratu dianggarkan boleh hidup selama 30 tahun (pekerja pula antara 1 hingga 3 tahun). Semut-semut jantan hanya untuk memenuhi tujuan; jadi mereka m4ti dalam masa beberapa minggu.

Semut dron pula mempunyai fungsi agak menyeluruh. Mereka boleh masuk dalam koloni asing untuk mengawan dengan ratu sana. Apabila dron dis3rang semut pekerja, mereka akan keluarkan feromon untuk mengawan.

Jika berjaya, dron akan dibawa ke ratu untuk mengawan. Proses feromon yang sama digunakan untuk membvnuh juga.

Jika semut menangkap sesuatu (tidak kira apa spesis), mereka akan menusuk masuk dalam rangka musuh dan melepaskan feromon.

Musuh tersebut akan dianggap sebagai penc3roboh dan dibvnuh.

RUJUKAN:

Hölldobler, B., & Wilson, E.O. (1990). The Ants. Harvard University Press. Halaman 291.

Vegas, J. (2010, Januari 11). Poison-taster ants protect the colony. ABC Science.