Sebut saja francais filem Star W4rs, ramai membayangkan sama ada droid C-3PO dan R2-D2, Darth Vader, D34th Star, Maharaja Palpatine, Jedi atau konsep Dyad yang ditampilkan dalam Star W4rs: The Rise of Skywalker. Tetapi tidak ramai tahu kebanyakan aspek yang wujud dalam filem ini diinspirasikan daripada kekaguman George Lucas terhadap filem-filem yang dibikin pengarah Jepun terkenal, Akira Kurosawa.

Idea filem Star Wars tercetus selepas Lucas merasa kagum melihat mahakarya-mahakarya Kurosawa seperti Seven Samurai, Yojimbo dan Rashomon. Bagi penonton Jepun, filem garapan beliau dilihat sebagai tingkap kepada masa silam Negara Matahari Terbit itu. Tetapi bagi penonton luar terutama dari negara Barat, ia seperti seolah-olah melihat sebuah planet asing tanpa mengetahui sedikit pun budaya atau norma tempat berkenaan.

Pendekatan itulah yang digunakan Lucas terutama pada babak-babak awal filem. Penonton dibawa melihat sebuah tempat asing tanpa mengetahui apa-apa maklumat tentang kawasan tersebut. Pendekatan sebegini yang digunakan Kurosawa dan Lucas menimbulkan rasa ingin tahu dalam kalangan penonton dan mendorong mereka mengikuti perjalanan filem dari awal sampai akhir.

Disebabkan minatnya terhadap Kurosawa, banyak aspek sama ada plot atau aspek filemnya diceduk bulat-bulat oleh Lucas. Contoh mudah, filem pertama francais iaitu Star W4rs sebenarnya berdasarkan satu lagi filem pengarah Jepun itu, The Hidden Fortress.

Dalam plot The Hidden Fortress, filem itu mengisahkan dua orang petani membantu seorang jeneral berpengalaman dan seorang puteri dalam satu pemberontakan dengan pertarungan antara sang jeneral dan musuhnya menjadi fokus utama filem.

Menariknya, dua orang petani dalam Star W4rs ialah R2-D2 dan C-3PO dengan Obi-Wan Kenobi merupakan seorang jeneral dan pahlawan Jedi berpengalaman semasa era P3r4ng Klon (Clone W4rs). Sementara adik Luke, Puteri Leia Organa ialah puteri raja Alderaan yang menjadi sebahagian daripada Rebel Alliance. Sementara pertarungan antara Obi-Wan dengan musuh lamanya, Darth Vader menjadi fokus utama filem ini. Sama, kan?

Begitu juga dari segi visual estetika. Contoh paling mudah, babak Luke melihat dua matahari terbit semasa berada di Tatooine. Babak ini sebenarnya diolah daripada babak filem Dersu Uzala yang ditayangkan dua tahun sebelumnya.

Minat Lucas tidak sekadar kepada filem-filem Kurosawa sahaja. Beliau yang meminati budaya tradisional Jepun melihat ia elok dipersembahkan dalam bentuk organisasi pahlawan Jedi. Nilai-nilai seperti kehormatan dan disiplin yang menjadi sebahagian daripada prinsip Jedi sebenarnya diinspirasikan daripada bushido atau kod kehormatan yang digunakan oleh samurai-samurai.

Selain kod kehormatan mereka, lihatlah juga s3nj4ta dan pakaian yang digunakan Jedi. P3d4ng laser yang sentiasa menjadi tumpuan setiap kali Jedi dan Sith berlawan mirip p3d4ng katana yang menjadi s3nj4ta utama samurai sama ada dalam pep3r4ngan atau pertarungan satu lawan satu. Jubah mereka dikatakan diinspirasikan daripada pakaian samurai dan ini disentuh dalam beberapa buku seperti Shimmering Sw0rd: Samurai, Western, and Star W4rs Sw0rd F1ght1ng oleh Nick Jamilla.

Disebabkan minatnya yang mendalam terhadap filem-filem Kurosawa, Lucas juga pernah berusaha mengambil Toshiro Mifune berlakon dalam Star W4rs. Mifune bukan orang asing dengan Kurosawa kerana pernah membintangi beberapa filem garapan pengarah itu termasuk Hidden Fortress, Rashomon, Seven Samurai dan Yojimbo.

Bagaimanapun, menurut anak perempuannya Mika Mifune, bapanya menolak tawaran mengisi peranan sebagai Obi-Wan Kenobi. Alasan beliau mudah iaitu tidak mahu memburukkan imej samurai dengan berlakon dalam filem tersebut. Mika turut mendedahkan Lucas cuba menawarkan peranan Darth Vader kepada Mifune tetapi ditolak atas alasan sama.

Yang pasti, tatkala ramai merasa lesu dengan Star W4rs di sebelah Barat, perkara sama tidak berlaku di Jepun. Tidak diketahui sama ada kerana watak-wataknya mempunyai ciri kawaii (comel) atau refleksi budaya tradisional Jepun, yang pasti ia diminati ramai sehingga hari ini.

RUJUKAN:

Cloutman, V. (2015). Sith & Samurai: What You Didn’t Know About Star W4rs And Japan. Inside Japan Tours.